Bebeklerin doğumu ile birlikte anneler için oldukça heyecanlı ama bir o kadar zorlu bir süreç başlamaktadır. Uzmanların da sürekli önerdiği gibi doğumu takiben ilk 6 ay içinde anne sütü alımı çok önemlidir. Bebekler gelişimleri için gerekli tüm ihtiyaçlarını bu sürede anne sütünden elde etmektedir. İlk 6 ay anne sütü ile beslenen bebeklerin başkaca ek bir besine ihtiyacı bulunmamaktadır.
Anne sütünün yetmediği nerden anlaşılır ve anne sütünün kaliteli olup olmadığını nasıl anlarız? Bebeğin doyumunu sağlayacak olan süt çokluğu ve kalitesi bebeklerin yeterli beslenip beslenemememe nedenir. Bebeğe sütün az geldiğinin anlaşılması için bazı önemli noktalar bulunmaktadır.
- Bebek emmeye başladığı anı takiben kısa süre içinde emmeyi bırakıyorsa,
- Bebeğin emme hareketi yapmasına rağmen ağzına süt gelmiyorsa,
- Her emmeden sonra yoğun ve baskın şekilde ağlıyor ve uykuya geçemiyorsa,
- İlk 6 ay içinde anne sütü almasına karşın kilo artışı olmuyorsa anne sütünün yetersiz geldiği anlaşılabilir.
Anne Sütünün Doyurucu Olduğu Nasıl Anlaşılır?
Annelerin doğumdan itibaren bebekleri için en çok kaygı duydukları başlıca konu karınlarının doymasıdır. Çevredeki büyüklerden gelen temel sorular da; “Bebeğin karnı doydu mu? Bebeği iyice besledin mi? Buna süt yetmiyor mama verelim.” şeklinde anneyi baskılayan ve sıkıntıya sokan konulardır. Anne sütünün kalitesinin yüksek olması için en temel konu annenin stressiz ve rahat bir ortamda bebeğini büyütebilmesidir. Annelerin bebek doğumundan itibaren yaşadığı farklılıklar, sorumluluklar kendisini daha çok strese sokarak sütünün azalmasına hatta kesilmesine yol açabilir. Bu nedenle annelerin çevre baskısından uzaklaşarak, bebeğinin istekleri doğrultusunda yönlenerek sakin bir şekilde bakım yapmaları en doğrusu olacaktır.
Büyüklerimizden edindiğimiz kulaktan dolma bilgilerden birisi de anne sütünün yağlı olmasının en makbul olduğudur. Peki anne sütünün yağlı olduğu nasıl anlaşılır? Sütün yağlılık oranı ne kadar yüksek ise bebeğin hem doyma hem de gelişme oranı yaşıtlarına göre daha yüksek olacaktır. Sütün yağının oranının anlaşılmasının en kolay yolu sütün sağılarak kontrol edilmesinden geçer. Bir kaba sağılan sütün boşaltılmasının ardından kabın içinde kalan yağ oranından yoğunluğu anlaşılmaktadır.
Anne Sütünün Önemi
Bebeğin ilk doğduğu yarım saat içinde anne ile temas ederek süt alımını sağlamak gerekmektedir. Ayrıca doğduğu andan itibaren her istediği anda meme verilmeli ve doyana kadar emzirilmelidir. Bebeklerin sağlıklı emebilmesi için annenin rahat bir pozisyonda olması ve bebeğin sadece meme ucunu değil, kahverengi kısmın tamamını da ağzına alması gerekir. Bu şekilde doğru emme işlemi gerçekleşecektir. Bebekleri ilk 6 ay süresince geceleri de mutlaka uyandırıp, emzirmek sağlıklı gelişimi için gereklidir. Memeden gelen ilk 3 gündeki süt ağız sütü şeklinde tabir edilmektedir. Ağız sütü karbonhidrat yönünden zengin olup, bebeğin ilk gelişiminde korunması için yoğun protein içeriği ve enfeksiyonlara karşı koruyuculuğu ile çok önemlidir.
Anne sütünün bebeğe faydalarıoldukça fazladır. Anne sütünü yeteri oranda alan bebekler 6 aylık olana kadar hızlı gelişim gösterirler. Sağlıklı ve enerjik olurlar. Algıları ve öğrenme becerileri açık olur. Açlık hissi çekmemeleri neticesinde kolik ya da yoğun ağlama krizlerinden mümkün olduğunca uzak olurlar. Doktorlar ilk 6 ay sadece anne sütünün yeterli geldiğini ve ek besin verilmemesini önemle vurgulamaktadır. 6. Aydan itibaren ek besine anne sütünün yanı sıra geçilmelidir. En az ilk 1 yıl ve mümkün olduğu sürece ilk 2 yıl anne sütü alan bebeğin yaşıtlarına göre daha sağlıklı ve gelişimini tamamlamış olacağı belirtilmektedir.
Anne Sütü Verirken Nelere Dikkat Edilmeli?
Bebeklerin süt almasının önemli olduğu kadar anneler için de süt vermek son derece önemlidir. Memede süt birikimi ağrılara ve ileriki durumlarda süt kesilmesine yol açabilir. Annenin bebeğine süt vermesi ile birlikte anne ile bebek arasında daha yoğun bir bağ oluşur. Anne bebeğe süt verirken kucağına aldığı için bebek sakinleşir, uykuya rahat geçer. Düzenli anne sütü alımı ile birlikte dışkılama da düzenli olacaktır. Emziren annenin dikkat etmesi gerekenler nelerdir sorusunun yanıtlarına bakalım.
- Düzenli ve kaliteli süt akışının sağlanabilmesi için öncelikle annenin sağlıklı beslenmesi gerekir. Zararlı alışkanlıklardan tümüyle uzak durarak, protein ve vitamin yönünden zengin gıdalardan tüketilmelidir.
- Anne sütünün artması için sıvı kaybının yerini doldurmak adına bol bol su tüketimi yapılmalıdır. Mümkün olduğunca sadece diğer sıvılar yerine su içilmelidir.
- Bebek her istediği zaman süt verilmesinin önemini vurgulamıştık. Bu süt alımı sırasında bir memeden verilen süt bitene kadar tümüyle verilmelidir. Sütün yağlı kısmı memedeki en son süttedir. Biri bittikten sonra diğer memeye geçilmelidir.
- Emme süreleri bebekten bebeğe değişmekle birlikte ortalama süresi 20 dakika civarındadır. Bu süre tamamlanmadan bebek doymuş olmayacaktır.
Anne Sütünün Yetmediği Durumlarda Ne Yapılmalı?
Anne sütünün önceliği ve bebek için faydaları sürekli vurgulansa da bazı durumlarda bebek için yetersiz gelebilir. Bu tip durumlarda öncelikle ek beslenme önerilerini uygulamak gerekmektedir. İlk 6 ay içinde sadece formül mama kullanımı önerilmektedir. Bu mamalar inek sütünün çeşitli işlemlerden geçirilerek anne sütüne en yakın hale getirilmesi ile elde edilmektedir. Dolayısıyla bebek anne sütü alamıyor ya da yetmiyor ise formül mama ile besin takviyesi yapılmalıdır. Eskiden bu denli mama alternatifi yokken sadece su ve pirinç unu ile pişirilen mamalar kullanılmaktaydı. Ancak bunlar bebeği doyurmaya yönelik görünse de besin yönünden hiçbir zenginliği olmadığından, bebek gelişimi için oldukça yetersizdir. Bu nedenle bütçe dahilinde bebeğinizin beğeneceği en uygun hazır mamayı almanız yerinde olacaktır. Hem mama hem anne sütü alan bebekler için gelişim problemi olmadan sağlıklı büyüme yine gerçekleşecektir.
Sütü Yetmeyen Anne Sendromu
Öncelik her zaman sadece anne sütünün yetmesi olmasına karşın, hazır mamaların içerikleri de oldukça başarılıdır. Annelerin kaygı duymadan ve yoğun endişelere kapılmadan bebek bakımlarında doğru rolleri üstlenmeleri çok önemlidir. Annenin kaygısının her zaman bebeğine geçeceği unutulmamalıdır. Anne strese girmeden ve toplum baskısına uğramadan yoluna devam etmelidir. Aile büyüklerinden veya çevreden sürekli fikirler beyan edilecek ve hep anneye karışılmaya çalışılacaktır. Bazı noktalarda problem ve üzüntü yaşamamak adına her söyleneni dinlememek daha yerinde olacaktır. Sütü olmayan anneler için sıklıkla yapılan hata etraftan gelen eleştirilere fazlasıyla kulak asmak ve bununla ilgili üzüntü yaşamaktır. Uzmanların sürekli vurguladığı şekilde bebeğin doğru ruhsal gelişiminin ilk temelleri anne tarafından atılmaktadır. Bu nedenle annelerin bebekleri ile birlikte huzurlu ve mutlu bir ilişki içinde olmaları son derece önemlidir.
Anne Sütü Yetersizse Ne Kadar Mama Verilmeli?
Anne sütüne mama takviyesi yapıldığı durumlarda ilk başta bebekler mamaya alışmakta zorlanacaktır. Bu süreci sakince atlatmak çok önemlidir. 2-3 denemeden sonra alışma süreci tamamlanacak ve bebek mama alımını sağlıklı şekilde gerçekleştirecektir. Her ayda mama alımı değişkenlik göstermekle birlikte küçük bir kase, yaklaşık yarım su bardağı alan bebek ortalama bir doyuma ulaşmış olacaktır. Mama verirken aşırı kilo alımına sebebiyet vermemek için mamayı da tıpkı anne sütünde olduğu gibi belirli bir düzende vermeye devam edilmelidir.
